نوشته‌های مسیر

دو بانوی ایرانی و یک آرزوی هزارساله

«خداوندا! او را با خدیجه و فاطمه محشور کن.»

سنگ قبرها و آرامگاه‌ها آخرین آثاری است که از هر فرد بر کره‌ی زمین باقی می‌ماند. از مدت‌ها پیش، سنگ قبر افراد، محل نوشته‌شدن نام و تاریخ وفات و همچنین عباراتی بود که اعتقادات فرد را نمایان می‌کرد. به همین دلیل باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان علاقه دارند که سنگ قبرها را مطالعه کنند. کتیبه‌ها و حکاکی سنگ قبرها یکی از مهم‌ترین مصادیق چیزی است که متخصصان به آن «فرهنگ مادی» می‌گویند.

در قبرستان تاریخی روستای کهن توران‌پشت در استان یزد، دو سنگ قبر وجود دارند که علی‌رغم ۱۷۰ سال فاصله، یک آرزوی مشترک آن‌ها را به هم پیوند زده است. این سنگ‌ها به دو بانوی ایرانی که یکی در قرن پنجم و دیگری در قرن هفتم در گذشته، تعلق دارند.

بر روی سنگ قبر «سکینه دختر حسین» که از نوشته‌های آن می‌فهمیم حدود ۱۰۰۰ سال قبل از دنیا رفته این متن آمده است: «رضی الله عنها و احشرها مع آسيه و مريم في الاولين و خديجه و فاطمه في الاخرين.»

در آن حوالی، بر روی سنگ قبر «فاطمه دختر سید شرف‌الدین» که در روز یکشنبه  مقارن با وقت نماز ظهر به تاریخ هفتم ماه شعبان سال ۶۲۶ از دنیا رفته، همان عبارت به این صورت تکرار شده است: «نور الله قبرها و احشرها مع اسيه و مريم في الاولين و خديجه و فاطمه في الاخرين»

با توجه به منابع تاریخی، نام بردن از خدیجه‌ی کبری، همسر پیامبر اسلام بر روی کتیبه‌ها و مصادیق مختلف فرهنگ مادی، نشانه‌‌ای از باورها وتمایلات شیعی مردمان ایران در آن دوران محسوب می‌شود. در کتاب «موزه‌ی جیبی ۲: خدیجه همسر پیامبر در کتیبه‌های ایران» اثر میثم صادقی تورانپشتی، پژوهشگر تاریخ ایران، به این مسئله پرداخته شده و شماری از این کتیبه‌ها که خبر از میراث ایرانی و جایگاه زنان مقدس در آن روزگار می‌دهند، جمع‌آوری و معرفی شده‌اند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *